Do położonego w górach pensjonatu nigdy nie można było dojechać samochodem. Można było dotrzeć do niego jedynie pieszo.
Trzeba było przejść stromym przejściem, które stanowiły schody. Składały się one ze 140 stopni wykonanych z drewnianych podkładów kolejowych.
Właściciele pensjonatu chcieli zapewnić sobie oraz turystom możliwość dojazdu samochodem. Dlatego też złożyli do sądu wniosek o ustanowienie służebności drogi koniecznej, przewidującej możliwość dojazdu samochodem do ich nieruchomości.
Właścicielka działki, przez którą miała przebiegać droga konieczna sprzeciwiała się temu. Uzasadniała to tym, że ustanowienie służebności nie jest możliwe ze względu na częściową zabudowę szlaku, przez który miała przebiegać służebność.
Czy w takiej sytuacji można ustanowić służebność drogi koniecznej?
Kiedy możesz ustanowić służebność drogi koniecznej?
Warunkiem ustanowienia służebności drogi koniecznej jest brak odpowiedniego dostępu Twojej nieruchomości do drogi koniecznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich.
Roszczenie o ustanowienie służebności drogi koniecznej przysługuje Ci nie tylko wtedy, gdy Twoja nieruchomość nie ma w ogóle bezpośredniego dostępu do drogi publicznej lub budynków gospodarskich. Przysługuje Ci ono także gdy Twoja nieruchomość wprawdzie ten bezpośredni dostęp ma ale jest on nieodpowiedni.
Służebność ta stanowić ma rzeczywistą, bezpieczną możliwość swobodnego przedostawania się z Twojej nieruchomości do drogi publicznej. Szerzej na ten temat pisałem w TYM artykule.
Możliwość dojazdu samochodem
Sąd Najwyższy uważa, że samochód jest obecnie jednym z najważniejszych elementów systemu życia. Korzystanie z samochodu stało się obecnie standardem cywilizacyjnym.
W związku z powyższym współczesna interpretacja pojęcia „odpowiedni dostęp do drogi publicznej” musi obejmować komunikację z nieruchomością za pomocą samochodów. Dotyczy to także innych pojazdów służących do przemieszczania się lub przewożenia towarów.
Oznacza to, że obecnie dojazd samochodem (pojazdem mechanicznym) powinien być co do zasady składnikiem odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Zatem, co do zasady służebność drogi koniecznej powinna dawać Ci możliwość dojazdu do nieruchomości samochodem.
Odpowiedni dostęp do drogi publicznej nie zawsze samochodem
Na pewno już wiesz, że istotą służebności jest ingerencja w prawo własności cudzej nieruchomości. Służebność drogi koniecznej ma zapewnić dostęp do drugiej publicznej a jednocześnie nie obciążać sąsiedniej nieruchomości ponad miarę. Jest to zasada proporcjonalności.
Zdaniem Sądu Najwyższego przepisy dotyczące służebności drogi koniecznej mają charakter elastyczny. Oznacza to, że dają one sądowi znaczną swobodę w określaniu treści służebności. Przepisy te pozostawiają sądowi możliwość dostosowania decyzji do konkretnych czynników stanu faktycznego.
Celem służebności jest również godzenie interesów właścicieli sąsiadujących nieruchomości. Jeżeli interesów tych nie da się pogodzić mogą zachodzić podstawy do ustanowienia służebności.
Kierując się zasadą proporcjonalności sąd może wybrać wariant przebiegu drogi koniecznej nieprzewidujący dojazdu samochodem. Może to nastąpić np. w sytuacji, w której ukształtowanie terenu oraz potrzeby izolowanej użytkowanej wyłącznie w celach rekreacyjnych nie uzasadniają dojazdu samochodem.
W takiej sytuacji ustanowić można służebność obejmującą wyłącznie dojście do nieruchomości.
Sąd może również odmówić ustanowienia służebności drogi koniecznej umożliwiającej dojazd samochodem ze względu na dobre obyczaje lub zasady współżycia społecznego. Sytuacja takowa może mieć miejsce gdy dojazd samochodem powodować będzie konflikty sąsiedzkie lub naruszać szanowane dotychczas zwyczaje.
Odmowa ustanowienia służebności może nastąpić również gdy dojazd samochodem godziłby w istniejący od lat sposób gospodarowania nieruchomością obciążona lub narażał jej właściciela na szczególnie dotkliwe straty.
Tak więc nie zawsze będziesz mógł ustanowić służebność drogi koniecznej dającą Ci możliwość dojazdu samochodem.
Piotr Bożałkiński
radca prawny
***
Naruszenie posiadania służebności
Jeden z moich klientów kupił nieruchomość. Znajdowała się na niej wewnętrzna instalacja kanalizacyjna. Instalacja ta była wykorzystywana na potrzeby nieruchomości mojego klienta.
Po paru latach z instalacji kanalizacyjnej korzystać chciała spółka wodno-kanalizacyjna [czytaj dalej…]
***
Na temat służebność drogi koniecznej przeczytaj również artykuły:
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }