Jeden z moich klientów kupił nieruchomość. Znajdowała się na niej wewnętrzna instalacja kanalizacyjna. Instalacja ta była wykorzystywana na potrzeby nieruchomości mojego klienta. Po paru latach z instalacji kanalizacyjnej korzystać chciała spółka wodno-kanalizacyjna.
Mój klient sprzeciwiał się wpuszczaniu ścieków do swojej kanalizacji. Zablokował on dostęp do studzienek kanalizacyjnych. W odpowiedzi na to spółka wniosła do sądu pozew o naruszenie posiadania służebności. Twierdziła ona, że jest posiadaczem służebności przesyłu a działania mojego klienta naruszają to posiadanie.
Posiadanie służebności
Służebność może być przedmiotem posiadania. Polega ono na korzystaniu z cudzej nieruchomości w taki sposób w jaki korzysta osoba mająca służebność. Posiadać można jedynie służebności czynne. Są to takie służebności, które polegają na aktywnym, zauważalnym dla otoczenia korzystaniu z cudzej nieruchomości.
W przypadku służebności drogi koniecznej będzie to przejeżdżanie lub przechodzenie przez nieruchomość należącą do innej osoby. Natomiast w przypadku służebności mieszkania będzie to faktyczne korzystania z cudzego mieszkania. Z kolei w przypadku służebności przesyłu posiadanie służebności polegać będzie na korzystaniu przez przedsiębiorcę przesyłowego z innej nieruchomości za pomocą własnych urządzeń przesyłowych np. rurociągów czy słupów energetycznych.
Musisz jednak pamiętać, że aby mówić o posiadaniu służebności korzystanie z cudzej nieruchomości musi mieć charakter trwały. Jednorazowe czy nawet sporadyczne korzystanie z cudzej rzeczy nie jest posiadaniem służebności. Posiadanie służebności może odpowiadać prawu lecz może być również posiadaniem bezprawnym.
Naruszenie posiadania służebności – roszczenie
Do posiadania służebności stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego dotyczące posiadania rzeczy. Zastosowanie ma do tego posiadania m.in. artykuł 344 kodeksu cywilnego dotyczący sytuacji, w której ma miejsce naruszenie posiadania służebności. Wynika z niego, iż jeżeli ktoś samowolnie naruszył Twoje posiadanie lub skorzystał z tego naruszenia to przysługuje Ci przeciwko niemu roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń.
Jeżeli więc właściciel nieruchomości, przez którą dojeżdżasz do domu postawił szlaban i nie możesz przez nią dojechać do domu to przysługuje Ci przeciwko niemu roszczenie o przywrócenie posiadania służebności. Roszczenie to jest niezależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym.
Wyjątek od tej zasady stanowi orzeczenie sądu lub innego organu państwowego, z którego wynika, że stan posiadania powstały w wyniku naruszenia jest zgodny z prawem.
Dochodzenie roszczenia na drodze sądowej
W przypadku naruszenie posiadania służebności powództwo powinno zostać wniesione do sądu rejonowego, w którego okręgu znajduje się objęta posiadaniem nieruchomość. Powinno ono zostać wniesione w ciągu roku od chwili naruszenia posiadania służebności. W przeciwnym wypadku roszczenie wygasa.
Sąd rozpoznając sprawę będzie badał jedynie ostatni stan spokojnego posiadania służebności oraz czy miało miejsce naruszenie tego posiadania przez inną osobę. Uwzględniając powództwo sąd powinien w wyroku określić jakie czynności powinien naruszyciel posiadania służebności wykonać np. usunąć szlaban uniemożliwiając przejazd przez nieruchomość lub też jakich czynności nie powinien on wykonywać.
Jeżeli naruszyciel nie podporządkuje się dobrowolnie wyrokowi należy przystąpić do egzekucji wyroku. Więcej na ten temat pisałem w TYM artykule.
Piotr Bożałkiński
radca prawny
***
Służebność – wszystko co musisz wiedzieć
Pisałem już dużo na temat służebności, dzisiaj przedstawię Ci najważniejsze rzeczy, które powinieneś na ten temat wiedzieć [Czytaj dalej…]
***
Na temat służebności przeczytaj jeszcze artykuły:
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }