A może służebność mieszkania?

Poprzednio pisałem o służebności przesyłu i służebności drogi koniecznej, dzisiaj zajmę się służebnością mieszkania.

Być może masz dom, który chciałbyś przekazać członkom swojej rodziny?

Jednocześnie chciałbyś mieć możliwość w nim zamieszkiwania do końca swojego życia, tak aby nikt nigdy nie mógł wyrzucić Cię na ulicę. Możesz to osiągnąć ustanawiając służebność mieszkania 😊

Sposób ustanowienia służebności mieszkania

Służebność mieszkania możesz ustanowić w drodze umowy. Prawo wymaga, aby oświadczenie właściciela, ustanawiającego służebność mieszkania złożone było w formie aktu notarialnego.

Oświadczenie woli osoby, na rzecz której ustanowiona ma być służebność mieszkania może być natomiast złożone w sposób dowolny, w tym również w sposób dorozumiany. W praktyce jednak oświadczenia woli obydwu stron umowy składane są w formie aktu notarialnego. Bardzo często zdarza się, że ustanowienie służebności mieszkania stanowi jedno z dodatkowych postanowień umowy darowizny czy umowy sprzedaży nieruchomości.

Służebność mieszkania może być ustanowiona nieodpłatnie albo za odpłatnością. O tym decydują strony umowy.

Pożądane jest, aby umowa ustanawiająca służebność mieszkania określała dokładnie na czym ma polegać Twoje korzystanie z mieszkania. Powinieneś wiedzieć, czy masz prawo korzystać z całości domu, czy też tylko z jego części np. jednego pokoju albo piętra.

Służebność mieszkania może być również ustanowiona w drodze orzeczenia sądowego np. w sprawie o zniesienie współwłasności, czy też na mocy ugody sądowej.

Osoby uprawnione do zamieszkiwania

Mając służebność mieszkania nie musisz mieszkać w nim sam. Możesz przyjąć na mieszkanie również inne osoby 😊 Może to być Twój małżonek lub Twoje małoletnie dzieci.

Inne osoby możesz przyjąć tylko wtedy, gdy są przez Ciebie utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletności.

Osobom zamieszkującym z Tobą nie przysługuje jednak służebność mieszkania. Tak więc, jeżeli zdecydujesz się opuścić mieszkanie to one będą musiały uczynić to samo ☹

Zasadą jest, że służebność mieszkania wygasa z chwilą śmierci uprawnionego. Możesz jednak zastrzec w umowie ustanawiającej służebność mieszkania, iż po twojej śmierci przysługiwać ona  będzie Twoim dzieciom, rodzicom lub małżonkowi 😊

Prawa i obowiązki mającego
służebność mieszkania

Najlepiej byłoby gdyby w umowie ustanawiającej służebność mieszkania określone zostało w sposób szczegółowy w jaki sposób możesz korzystać z mieszkania i jakie ciążą na Tobie obowiązki. Jeżeli to nie zostało określone w umowie to zastosowanie wówczas mają regulujące te kwestie przepisy kodeksu cywilnego dotyczące służebności osobistych oraz użytkowania przez osoby fizyczne.

I tak, mając służebność mieszkania, znajdującego się w budynku mieszkalnym możesz korzystać z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców tego budynku. Chodzi tutaj przede wszystkim o klatkę schodową, piwnicę, pralnię, suszarnię, strych i inne podobne pomieszczenia.

Możesz zakładać w zajmowanym mieszkaniu nowe urządzenia takie jak: oświetlenie elektryczne, gaz, telefon, radio i inne podobne urządzenia. Jeżeli do założenia tych urządzeń konieczne jest współdziałanie właściciela mieszkania możesz domagać się tego współdziałania za zwrotem wynikłych stąd kosztów.

Powinieneś jednak ponosić koszty bieżących napraw, remontów i dokonywać nakładów związanych ze zwykłym korzystaniem z mieszkania. Powinieneś też ponosić koszty podatków i innych należności publicznoprawnych, dotyczących zajmowanego mieszkania ☹

Korzystać z zajmowanego mieszkania powinieneś w sposób zgodny z zasadami współżycia społecznego i zwyczajami miejscowymi. Nie możesz utrudniać korzystania z budynku innym mieszkańcom, ani zakłócać porządku i spokoju.

Ochrona służebności mieszkania

Mając służebność mieszkania korzystasz z ochrony podobnej jaka przysługuje właścicielowi mieszkania. Ochrona ta jest skuteczne zarówno w stosunku do osób trzecich, jak i wobec właściciela.

I tak, jeżeli pozbawiony zostałeś możliwości korzystania z mieszkania to możesz domagać się wydania tego mieszkania od osoby, która nim włada. Natomiast, jeżeli ktoś utrudnia Ci korzystanie z niego to możesz domagać się zaniechania tych naruszeń i przywrócenia stanu zgodnego z prawem.

Ponadto, wpisując służebność mieszkania do księgi wieczystej możesz uniknąć utraty prawa do zamieszkiwaniu w mieszkaniu, nawet wówczas gdy jego właściciel popadnie w długi i jego nieruchomość zostanie zlicytowana.

Tak więc, służebność mieszkania na pewno warto jest ustanowić 😊